Roślina ta, często występująca także pod nazwą klerodendrum, to niezwykły krzew pnący, który wspaniale uzupełni kolekcję domowych roślin. Delikatne kwiatostany z rubinowymi, przypominającymi klejnoty płatkami wyglądają niezwykle malowniczo na tle jaskrawozielonych liści.
Szczęślin (Clerodendrum thomsoniae) pochodzi z tropikalnych regionów zachodniej Afryki i jest najpopularniejszą rośliną z liczącego przeszło 400 gatunków rodzaju Clerodendrum, obejmującego drzewa i krzewy. Ma zdrewniałe, wijące się pędy o dużych, podługowatych liściach, których intensywną zieleń podkreśla wyrazista nerwacja.
Krzew kwitnie od wczesnej wiosny do jesieni, a w ogrzewanej szklarni, słonecznym pokoju lub oranżerii teoretycznie może kwitnąć przez cały rok. Małe, karmazynowe, bezwonne kwiaty wyrastają w zwisających kwiatostanach na wierzchołkach pędów. Lejkowata korona otoczona jest błyszczącymi, białymi działkami kielicha, które osłaniają delikatne pąki kwiatowe przed rozwinięciem się kwiatu. Czerwień i biel kwiatów tworzy piękny kontrast z zielenią liści. Kwiaty są stosunkowo nietrwałe, ale białe działki kielicha pozostają na roślinie aż do jesieni, przyjmując z czasem różowy odcień.
Roślina uprawiana w ogrodzie, w szklarni lub oranżerii może dorastać do 4 m wysokości, w doniczce zwykle nie przekracza 1,5 m. Jej naturalny pokrój jest luźny, ale uszczykując wierzchołki wzrostu pędów, można nadać jej gęstszy i bardziej zwarty kształt.
Jako zimozielone pnącze, szczęślin może być prowadzony przy ścianie, kratce lub innej podporze, porastając ją gęsto i tworząc wspaniałe tło dla innych roślin w pokoju lub oranżerii. Bardzo elegancko prezentuje się w dużych, drewnianych donicach pomalowanych na biało. Uprawiany w pomieszczeniach wymaga ciepłego, jasnego stanowiska oraz obfitego podlewania w czasie sezonu wegetacyjnego.
Pielęgnacja
Aby nadać roślinie gęsty, zwarty pokrój, po zakończeniu kwitnienia albo zimą należy przyciąć pędy boczne na wysokości drugiej lub trzeciej pary liści.
Szczęślin potrzebuje dużo miejsca dla korzeni. Powinien być przesadzony pod koniec zimy, przed początkiem okresu kwitnienia. Stosujemy przepuszczalne podłoże na bazie ziemi torfowej. Latem podlewamy dwa razy w tygodniu, ale pod koniec lata zaczynamy ograniczać nawadnianie. Zimą podlewamy bardzo oszczędnie.
Zasilamy raz na 2 tygodnie uniwersalnym nawozem płynnym. Jeśli liście będą jasnozielone, stosujemy nawóz dolistny (płynny środek, którym zrasza się liście). Przerywamy nawożenie na okres zimy.
Szczęślin wymaga bardzo dużej ilości światła, ale rozproszonego. Należy unikać umieszczania rośliny w miejscach o bezpośrednim nasłonecznieniu. Latem optymalna temperatura wynosi 18-24°C, ale trzeba jednocześnie pamiętać o utrzymywaniu wysokiej wilgotności. Zimą temperatura powinna być niższa, ok. 13-15°C.
Rozmnażanie
- Sadzonki pędowe o długości 8-10 cm przygotowujemy z pędów bocznych, uciętych u podstawy rośliny. Przed posadzeniem usuwamy z nich dolną parę liści, a następnie umieszczamy sadzonki w podłożu złożonym z równych ilości torfu i grubego piasku lub perlitu.
- Doniczkę okrywamy torebką foliową i umieszczamy w jasnym miejscu o temperaturze 21°C lub używamy mnożarki z ogrzewanym dnem. Przez cały okres ukorzeniania się podłoże powinno być wilgotne.
- Po upływie 4-6 tygodni sadzonki powinny się ukorzenić. Przesadzamy je wówczas pojedynczo do większych doniczek ze standardową ziemią kompostową.
- Pobudzamy rośliny do rozkrzewiania, uszczykując wierzchołki pędów. Gdy podrosną, przesadzamy je do doniczek większych o jeden rozmiar. Podlewamy regularnie i zasilamy uniwersalnym nawozem płynnym przez cały sezon wegetacyjny.
Choroby i szkodniki
Plamy na liściach
Odbarwienia powstają na skutek nadmiernego nasłonecznienia. Przesuwamy roślinę w zacienione miejsce.
Wełnowce
Białe kulki na liściach i pędach to wełnowce. Usuwamy szkodniki pałeczką kosmetyczną zwilżoną w rozcieńczonym insektycydzie.
Przędziorki
Delikatne pajęczynki na roślinie są oznaką ataku przędziorków. Zraszamy kwiat codziennie, aby zwiększyć wilgotność otoczenia. Usuwamy najsilniej zainfekowane pędy, pozostałe spryskujemy odpowiednim insektycydem.