W jasnym, ciepłym miejscu Tunbergia oskrzydlona (Thunbergia alata) obsypie się latem mnóstwem jaskrawozłotych kwiatów. Jej kwiaty wyróżniają się ciemnym oczkiem kontrastującym z jasnymi płatkami. Wysiewana co roku z nasion, może stanowić dekorację słonecznego okna lub malowniczo wspinać się po ścianach patio.
Tunbergia, nazwana tak na cześć szwedzkiego botanika K. P. Thunberga, pochodzi z Afryki południowo-wschodniej i należy do rodziny akantusowatych, liczącej ponad 200 różnych gatunków. To pnącze o wiotkich pędach od samego początku najlepiej jest prowadzić wzdłuż podpory, np. pręta wstawionego w doniczkę, lub umieścić w wiszącym koszu, gdzie będzie oplatać mocujące go uchwyty. Można ją również prowadzić wzdłuż drabinek.
Okres kwitnienia tunbergii rozpoczyna się w czerwcu i trwa przez całe lato, jednak pod warunkiem, że usuwa się więdnące kwiaty, zanim zawiążą nasiona. Kwiaty tunbergii, zależnie od odmiany, są żółte, pomarańczowe, białe lub kremowe z ciemnym oczkiem, pięciopłatkową koroną i rurkowatą gardzielą.
Tunbergia może osiągać 3 m wysokości, chociaż można jej również nadać pokrój zwarty. Najkorzystniej jest uprawiać tunbergię jako roślinę jednoroczną, wysiewając ją z nasion i usuwając po zakończeniu kwitnienia. Wprawdzie można ją przezimować, ale starsze rośliny kwitną mniej obficie, niż młode. Warto posadzić dwie lub trzy tunbergie w jednym pojemniku, umieszczając podporę nieco pochyło przy każdej roślinie. Gdy wyrosną, ich pędy oplotą podpory, tworząc kwitnący "namiot", który wspaniale wyeksponuje urocze kwiatki.
We wnętrzu tunbergię najlepiej ustawić na podłodze w pobliżu jasnego, ciepłego okna, aby zapewnić roślinie możliwie najlepsze warunki wzrostu.
Podstawy pielęgnacji
Tunbergia jest łatwa w uprawie. Wysiewa się ją wiosną. Jeśli roślina jest zbyt gęsta, usuwamy część bocznych pędów ze środka - będzie kwitła obficiej. Usuwamy więdnące kwiaty, zanim zawiążą nasiona.
Nasiona wysiewamy do doniczek z ziemią kompostową. Gdy siewki osiągną 10 cm wysokości, przesadzamy je do doniczek o średnicy 8 cm.
Podlewamy umiarkowanie, tak aby wierzchnia warstwa gleby zdążyła przeschnąć przed kolejnym podlaniem. W okresie kwitnienia podlewamy obficie. Podłoże powinno być cały czas wilgotne, ale nie mokre.
Przesadzone siewki zasilamy raz w tygodniu rozcieńczonym nawozem płynnym. W okresie kwitnienia odżywiaj co dwa tygodnie.
Aby obficie kwitnąć, tunbergia potrzebuje jasnego oświetlenia i kilku godzin bezpośredniego nasłonecznienia w ciągu dnia. Jednak słońce może uszkadzać wilgotne liście. W mieszkaniu idealnym miejscem będzie dla niej parapet jasnego okna. Najlepsza jest normalna temperatura pokojowa, ale toleruje również spadki temperatury do 10°C.
Rozmnażanie
- Nasiona tunbergii kupujemy w lutym lub w marcu i wysiewamy na wilgotne podłoże. Można wysiewać po trzy nasiona do jednej doniczki o średnicy 8 cm. Większą ich liczbę można wysiać do kuwety. Nasiona przykrywamy cienką warstwą gleby, a pojemnik umieszczamy w mnożarce lub okrywamy torebką foliową.
- Temperatura kiełkowania powinna wynosić 18-24°C. W ciągu 2-3 tygodni nasiona kiełkują. Gdy siewki osiągną 12 cm wysokości, przesadzamy je do doniczek o średnicy 8 cm wypełnionych ziemią kompostową. Jeśli nasiona wysiewane były po trzy do doniczek, z każdej usuwamy najsłabsze siewki, pozostawiając najlepiej rozwiniętą.
- Po umieszczeniu siewek w doniczkach traktujemy je jak dorosłe rośliny. Jeśli mają być posadzone w ogrodzie, należy przetrzymać je w doniczkach jeszcze kilka tygodni. Przez ten czas podlewamy je regularnie. Raz w tygodniu zasilamy nawozem.
Choroby i szkodniki
Pleśń
Sprawdzamy, czy na liściach nie pojawiły się ślady pleśni, której przyczyną może być zbyt wilgotne podłoże. Podlewamy roślinę umiarkowanie, tak by gleba przeschła przed kolejnym podlaniem.
Mszyce i mączliki
Tunbergia bywa atakowana przez mszyce, czego oznaką są lepkie i zniekształcone liście, oraz przez mączliki. Szkodniki te ukrywają się na spodniej stronie liści, dlatego poddawajmy je stałej kontroli. W razie porażenia stosujemy spryskiwanie wodą z mydłem lub insektycydem systemicznym.
Skąpe ulistnienie
Może być spowodowane niedostatkiem światła lub składników pokarmowych. Przenieśmy roślinę w jaśniejsze miejsce, a w okresie kwitnienia zasilamy rozcieńczonym płynnym nawozem.