Pantofelnik ogrodowy (Calceolaria herbeohybrida) to jednoroczna roślina doniczkowa pochodząca z Ameryki Środkowej i Południowej. Dostępna jest przede wszystkim wiosną. Specjaliści pracują już jednak nad wyhodowaniem takich odmian rośliny, które można byłoby kupić przez większą część roku, nie tylko na wiosnę. Roślina ta, wyróżniająca się rozdętymi kwiatami i falbankowymi liśćmi, będzie niepowtarzalną ozdobą każdego salonu.
Pantofelnik hodowany jest głównie ze względu na kwiaty w niezwykłych kształtach i kolorach, pojawiające się wiosną. Kwiaty występują w ogromnej liczbie kolorów i mają grube fałdy, kropkowane lub z kolorowymi pasemkami. Umieszczone są w kępkach na cienkich łodyżkach, ponad kępą zielonych, pofałdowanych liści. Nie mają zapachu. Okres kwitnienia rozpoczyna się pod koniec grudnia i trwa aż do lata. Należy pamiętać, że pantofelnik to roślina żyjąca krótko - po przekwitnięciu wyrzucamy ją.
Calceolaria herbeohybrida to dość drobna roślina. Może urosnąć jedynie do około 45 centymetrów. Jej małe, cętkowane kwiaty mają około 6 cm szerokości. Tę niezwykłą roślinę można kupić lub wyhodować z nasion - w zależności od gustu, w intensywnych lub bardziej stonowanych barwach.
Kolorowy pantofelnik na pewno będzie przyciągającą wzrok ozdobą salonu najbliższej wiosny. Umieśćmy go w miejscu, w którym można będzie podziwiać go z bliskiej odległości - np. na stole. Wtedy dokładnie będzie można obejrzeć jego niezwykłe, "nadmuchane" kwiaty i równie dekoracyjne, pofałdowane liście.
Podstawy pielęgnacji
Pantofelnik często atakowany jest przez mszyce. Aby temu zapobiec, spryskujemy go co dwa tygodnie insektycydem.
Pantofelniki wyrzuca się po przekwitnięciu, przesadzanie rośliny nie jest więc konieczne. Jeśli rozmnażamy kwiaty z nasion, posadźmy sadzonki w doniczkach o średnicy 8 centymetrów, w mieszance ziemi doniczkowej i kompostu. Nie należy dopuścić do zalania rośliny, ani też do całkowitego wyschnięcia ziemi w doniczce. Pantofelniki zwykle nawadnia się dwa razy w tygodniu, jednak w upalne dni roślinę należy podlewać nawet codziennie.
Pantofelniki zasila się raz w tygodniu uniwersalnym nawozem do roślin doniczkowych. Pantofelnik lubi miejsca jasne, lecz nie bezpośrednio naświetlone. Nie wolno ustawiać doniczki w palących promieniach słońca. Roślina czuje się dobrze również w miejscach częściowo zacienionych (np. na oknie o wschodniej wystawie). Najpiękniej będzie kwitł w stałej temperaturze ok. 13°-15°C
Rozmnażanie z nasion
Hodowanie pantofelnika z nasion wymaga cierpliwości i specjalnych warunków.
1. Wysiewamy nasiona do mnożarki z mieszanką ziemi ogrodowej i kompostu. Ziemia powinna być cały czas wilgotna (nieprzemoczona). Mnożarkę przykrywamy gazetą, dopóki nie pojawią się siewki. Siewki należy przerywać, jeśli rosną zbyt gęsto. Trzeba też zapewnić im umiarkowaną temperaturę i oświetlenie oraz regularnie podlewać, tak aby podłoże było cały czas wilgotne.
2. Kiedy siewki mają już po dwie pary liści, wyjmujemy je delikatnie, trzymając za dolne liście. Zimą utrzymujemy temperaturę ok. 13°C.
3. Wysadzamy sadzonki do doniczek o średnicy 8 cm, używając mieszanki na bazie ziemi ogrodowej. Doniczki umieszczamy w pomieszczeniu o temperaturze 13°C. Ustawiamy je na wilgotnym żwirze, aby zapewnić sadzonkom odpowiednią wilgotność. Niektóre odmiany (sprawdź na opakowaniu) mogą być wysiewane o dowolnej porze roku; rośliny zakwitną po 4 miesiącach.
Choroby i szkodniki
Przesuszenie
Żółknięcie liści i nierozwijanie się pąków spowodowane jest przesuszeniem rośliny. Nie dopuszczamy do wyschnięcia podłoża - powinno przez cały czas pozostawać wilgotne.
Infekcja grzybowa
Szare, okrągłe narośle na liściach to botrytis, zakażenie grzybem spowodowane przez zalanie rośliny. Należy spryskać roślinę fungicydem i zapewnić jej dobry dostęp powietrza.
Nadmiar światła
Brązowawe plamy na kwiatach spowodowane są nadmiernym nasłonecznieniem. Roślinę należy chronić przed ostrym słońcem.