Po latach zapomnienia niedośpian (Hypoestes phyllostachya) znów należy do najpopularniejszych roślin ozdobnych. Wystarczy zapewnić roślinie odrobinę słońca, a jej kolorowe, nakrapiane liście wspaniale ozdobią każde pomieszczenie.
Ojczyzną niedośpiana są lasy równikowe Madagaskaru - występuje tam jako półkrzew o zdrewniałej podstawie pędów. Górne części pędów są miękkie i pokryte jajowatymi liśćmi, które u gatunku botanicznego są obficie nakrapiane w kolorze fioletoworóżowym. Małe, różowofioletowe kwiaty pojawiają się latem, ale w porównaniu z liśćmi są całkiem niepozorne. Niedośpian uprawiany jest właśnie głównie ze względu na efektowne ulistnienie. Czyni ono z niego roślinę o wyjątkowych walorach dekoracyjnych - zwłaszcza gdy rośnie przy nasłonecznionym oknie.
Rośliny trafiające do sprzedaży są zwykle traktowane retardantami wzrostu, dzięki którym mają bujniejszy i bardziej zwarty pokrój. Dlatego nie dziwmy się, jeśli po przyniesieniu do domu nasz niedośpian zacznie rosnąć wzwyż, przybierając smuklejszą i luźniejszą formę. Aby zachować zwarty kształt rośliny, należy uszczykiwać wierzchołki wzrostu wszystkich pędów.
Do uprawy niedośpianów doskonale nadają się plecione koszyki - wyjątkowo ładnie harmonizują one z delikatną strukturą pędów. Jeśli zauważymy, że liście niedośpiana tracą wzór, trzeba czym prędzej przenieść roślinę w bardziej nasłonecznione miejsce — w cieniu liście stają się ciemnozielone. Starsze rośliny łatwo stają się wybujałe, przez co tracą ładny wygląd, dlatego najlepiej co roku odnawiać posiadane rośliny przez sadzonkowanie.
Rozmnażanie
Z sadzonek
1. Do rozmnażania nadają się tylko sadzonki wierzchołkowe. Sadzonki długości 5-10 cm, liczące trzy lub cztery liście, pobiera się wiosną i pod koniec lata.
2. Zanurzamy koniec sadzonki w ukorzeniaczu i osadzamy ją w wilgotnej mieszance równych ilości torfu z piaskiem. Doniczkę osłońmy torebką foliową .
3. Sadzonkę ustawiamy w jasnym, ciepłym miejscu, a gdy zacznie rosnąć, uszczkujemy jej wierzchołek wzrostu.
Z nasion
W marcu lub w kwietniu wysiewamy po 4-5 nasion do doniczek na powierzchnię podłoża. Doniczki osłaniamy torebkami foliowymi. Gdy siewki będą już miały po 10-15 cm wysokości, uszczkujemy ich wierzchołki wzrostu, aby pobudzić rośliny do rozkrzewiania.
Pielęgnacja
Należy regularnie przycinać młode pędy, aby nie przekroczyły 40 cm wysokości. Uszczykiwać należy też sadzonki i siewki, żeby rozwijające się rośliny zachowały gęsty pokrój. Usuwamy również pojawiające się kwiaty.
Przesadzanie wykonuje się co roku na wiosnę, używając uniwersalnej ziemi kwiatowej. Wybierajmy stosunkowo małe doniczki. O ile to możliwe, roślinę podlewamy regularnie miękką wodą. Często zraszamy liście i dbamy o wysoką wilgotność powietrza, ustawiając doniczkę w pojemniku z warstwą wilgotnego torfu (lub mchu) albo na kamieniach w podstawce z wodą.
Od marca do sierpnia zasilamy raz na 3 tygodnie uniwersalnym nawozem płynnym. Umieszczamy roślinę w takim miejscu, gdzie będzie można kontrolować stopień jej nasłonecznienia, np. za pomocą zasłony. Jeśli będzie zbyt ciemno, wzory na liściach zaczną zanikać. Efektownemu wybarwieniu liści sprzyja jasne światło. Optymalna jest temperatura pokojowa; zimą nie powinna ona spadać poniżej 13°C.
Choroby i szkodniki
Liście brązowieją
Najpewniej roślina ma zbyt sucho. Upewnijmy się, że jest regularnie podlewana i często zraszajmy liście.
Szare lub brązowe plamy na liściach
Często są oznaką porażenia przez mączniaka, atakującego, gdy niedośpian ma zbyt ciemno, za zimno lub zbyt wilgotno. Przesuwamy ją w jasne, ciepłe miejsce i czekamy, aż podłoże nieco przeschnie przed kolejnym podlaniem.
Tarczniki
Mogą pojawić się na liściach. Usuwamy je pałeczką kosmetyczną zwilżoną w rozcieńczonym insektycydzie.