Kobea pnąca (łac. Cobaea scandens) jest pełnym uroku, szybko rosnącym pnączem. W krótkim czasie porasta kraty lub ściany altan, balkonów lub oranżerii. Choć zwykle uprawiana jest jako jednoroczne pnącze, roślinę tę można przezimować w szklarni lub oranżerii, ciesząc się jej urodą przez wiele lat.
Kobea pnąca pochodzi z Meksyku i Peru. W naturalnych warunkach jest byliną. W naszym klimacie może być uprawiana na zewnątrz wyłącznie jako jednoroczne pnącze. Do uprawy trwałej nadaje się w szklarni bądź oranżerii. Wiotkie pędy chwytają się podpory za pomocą wąsów czepnych. Początkowe roślina wypuszcza tylko jeden pęd główny, z którego później wyrastają pędy boczne, rozrastające się wzdłuż podpory.
Kobea ma duże, dzwonkowate kwiaty, pojawiające się od maja do października. Kwiaty początkowo są zielonkawe, ale później ciemnieją i stają się fioletowe. Z ich wnętrza wyrastają długie pręciki, efektownie zwieszające się poza koronę.
Roślina jest pnączem o silnym wzroście, który w warunkach naturalnych osiąga nawet do 10 m wysokości. Uprawiana w naszym klimacie jako roślina jednoroczna dorasta do 3-4 m, zaś jako roślina doniczkowa do 1,8 m wysokości.
Nasiona można wysiewać do gruntu wczesną wiosną lub od lutego do marca do kiełkownika z ziemią kompostową. Przy wysiewie do kiełkownika należy dbać o odpowiednią wilgotność podłoża i utrzymywać temperaturę ok. 18°C. Kiełkowanie trwa około 3-4 tygodni. Gdy siewki podrosną, przesadzamy je do doniczek o średnicy 8 cm, a w końcu maja sadzimy na miejsce przeznaczenia.
W przypadku uprawy kobei jako rośliny pokojowej, roślinę zaopatrujemy w podporę i ustawiamy w wybranym dla niej miejscu. Kilka kobei posadzonych tak, aby ich pędy oplatały okno, utworzy efektowną zieloną zasłonę utkaną latem kolorowymi kwiatami. Rośliny najlepiej umieścić w skrzynce na kwiaty lub w wiszących koszykach.
Kobea pnąca - Podstawy pielęgnacji
Kobea jest łatwa w uprawie jako pnącze jednoroczne, ale jako roślina wieloletnia wymaga nieco więcej uwagi.
Siewki należy przesadzać kolejno do coraz większych doniczek wypełnionych ziemią kompostową. Docelowo średnica doniczki powinna wynosić 20 cm. Można je również posadzić od razu na rabacie w szklarni lub oranżerii. W okresie sezonu wegetacyjnego roślinę należy podlewać obficie, pozwalając jednak podłożu przeschnąć nieco pomiędzy zabiegami. Zimą podlewanie powinno być oszczędne.
Gdy pojawią się pąki kwiatowe, roślinę należy zasilać co dwa tygodnie płynnym nawozem o dużej zawartości potasu. W połowie jesieni nawożenie należy przerwać. Ta efektowna roślina toleruje bezpośrednie nasłonecznienie. Duża ilość światła pobudza jej długie i obfite kwitnienie.
Latem korzystna jest normalna temperatura pokojowa. Aby uprawiać kobeę jako roślinę wieloletnią, zimą konieczny jest okres spoczynku w chłodnym pomieszczeniu, ale o temperaturze nie niższej niż 5°C. W lutym pędy należy przyciąć o jedną trzecią, pozostawiając główny szkielet rośliny nienaruszony. Aby pobudzić ją do wzrostu, należy podnieść temperaturę do 15°C. Gdy wiosną pojawią się nowe pędy, część z nich można wykorzystać jako sadzonki wierzchołkowe.
W doniczce należy umieścić kratkę, np. z bambusa, albo ustawić ją przy ścianie bądź oknie i umocować na nich kratkę z drutów.
Aby pobudzić tworzenie się pędów bocznych, należy uszczknąć wierzchołek wzrostu młodej rośliny.
Choroby i szkodniki
Przędziorki
Przy niskiej wilgotności powietrza w mieszkaniu na kobei mogą pojawić się przędziorki. Aby pozbyć się szkodników, roślinę należy regularnie zraszać. Dodatkowo zainfekowaną roślinę należy opryskać insektycydem.
Mszyce
Lepkie, zniekształcone liście są oznaką porażenia przez mszyce, które mają skłonność do atakowania pędów wiosną i latem. Szkodniki zwalcza się za pomocą odpowiednich insektycydów.
Usychanie liści
Więdnięcie i usychanie liści zwykle spowodowane jest zbyt skąpym podlewaniem lub przeciągami. W czasie sezonu wegetacyjnego roślinę należy podlewać obficie i zapewnić jej stanowisko wolne od przeciągów.
Inne gatuki i odmiany
Kobea jest rośliną o charakterystycznych kwiatach, które początkowo są kremowe i zielonkawe, później ciemnieją i przechodzą w kolor fioletowy. Kwiaty odmiany Cobaea scandens 'Alba ’ nie ciemnieją, lecz pozostają kremowobiałe. Odmiana ta jest mniej popularna i rzadziej można ją spotkać w sklepach. Nasiona tej kobei można bez trudu kupić. Rośliny wyhodowane z siewu w terminie styczeń — kwiecień będą kwitły od lipca do września.