Karpobrot jadalny (Carpobrotus edulis) to sukulent o połyskliwych liściach i efektownych kwiatach, który lubi suche otoczenie. Ojczyzną tej rośliny, nazywanej również figą hotentocką, jest Prowincja Przylądkowa w Afryce Południowej, ale obecnie występuje ona również w wielu regionach południowej Europy.
Wszystkie rośliny z rodzaju Carpobrotus rosną w suchym środowisku, a odmiany hodowlane lubią ubogie podłoża i słoneczne stanowiska. Przez pewien czas karpobrot może obywać się bez wody — jej zapasy gromadzi w liściach. Latem podłoże powinno być lekko wilgotne, zimą zaś prawie suche.
Carpobrotus edulis od dawna wykorzystywany jest w różnych częściach świata jako roślina stabilizująca wały i nasypy. Sukulent ten bardzo łatwo rozmnaża się z nasion, których setki produkuje w jednym owocu, oraz wegetatywnie, gdyż każdy pęd boczny może się ukorzenić. Dzięki gruboszowatym liściom, okazałym kwiatom oraz odporności na zasolenie podłoża i ostre warunki klimatyczne okazał się również przydatny jako roślina ogrodowa.
Karpobrot doskonale nadaje się na słoneczne parapety. Uprawiany na zewnątrz, może być umieszczony w pojemnikach na postumencie lub w wiszących koszach, które podkreślą jego efektowny, płożący pokrój. Można go również posadzić na rabatach jako roślinę kwitnącą latem, szczególnie na glebach ubogich i silnie nasłonecznionych.
Roślina ma płożące pędy, na których wyrastają lancetowate, mięsiste, ciemnozielone liście długości 8-10 cm. Czerwonopurpurowe lub żółte koszyczki mają średnicę 8 cm i pojawiają się przez całe lato, ustępując miejsca jadalnym owocom. "Figi" spożywa się na surowo, suszone lub gotowane, a także wykorzystuje na przetwory. Ponadto liście można dodawać do sałatek. Niekiedy karpobroty uprawia się w takim zagęszczeniu, że ich pędy i liście tworzą zwarty kobierzec.
Rozmnażanie
1. Nasiona wysiewa się na specjalne podłoże siewne. Wystarczy je rozrzucić na powierzchni, bez konieczności przykrywania ziemią.
2. Kuwetę z nasionami umieszczamy w kiełkowniku w temperaturze 21°C.
3. W czerwcu przepikowujemy siewki do doniczek torfowych i sadzimy na zewnątrz.
Sadzonkowanie
1. Pobieramy sadzonkę wierzchołkową i pozostawiamy ją na kilka dni, aby przeschła.
2. Do ukorzenienia umieszczamy ją w mnożarce z ogrzewanym dnem.
Podstawy pielęgnacji
Jak większość sukulentów, karpobrot jadalny lubi oszczędne podlewanie. Przed pierwszymi przymrozkami rośliny rosnące na zewnątrz należy przenieść do pomieszczeń, jeśli mają bezpiecznie przezimować. Roślinę przesadza się wiosną, stosując podłoże z trzech części ziemi kompostowej i dwóch części gruboziarnistego piasku.
Latem podlewamy umiarkowanie, pozwalając, aby podłoże przeschło pomiędzy kolejnymi zabiegami. Nie pozwalamy, aby roślina stała w wodzie. Zimą podlewamy bardzo oszczędnie, gdyż roślina ma zgromadzone zapasy wody. Od kwietnia do września sukulenta zasila się 3-4 razy uniwersalnym nawozem płynnym.
W okresie letnim karpobrot powinien mieć tak dużo słońca, jak to tylko możliwe - dlatego idealnym stanowiskiem jest okno o południowej wystawie. Zimą rośliny należy przechować w jasnym, chłodnym pomieszczeniu. Przez większą część roku odpowiednia jest normalna temperatura pokojowa. Zimą rośliny wymagają temperatury ok. 10°C.
Choroby i szkodniki
Wełnowce
Białe, wełniste kłębki, pojawiające się u nasady liści roślin uprawianych w domu, sygnalizują porażenie przez wełnowce. Szkodniki można usunąć pojedynczo nożem lub wykałaczką. Przy dużym nasileniu szkodniki zwilżać pałeczką kosmetyczną nasączoną insektycydem.
Plamy na liściach
Ciemne plamy na liściach i pędach są zwykle efektem zbyt obfitego podlewania. Odcinamy uszkodzone części, a całą roślinę spryskujemy środkiem grzybobójczym.