Gardenia (Gardenia jasminoides) jest królową kwiatów noszonych w butonierce. Jej wspaniałe pachnące, białe kwiaty są ulubione od pokoleń. W ostatnich latach - od tego czasu, kiedy roślinom poświęca się więcej uwagi - przeżywa swój renesans, również jako roślina doniczkowa uprawiana w domach. Znane są gardenie kwitnące w lecie oraz takie, które kwitną w zimie. Wszystkie mają długie, błyszczące, ciemnozielone liście. Rośliny o wyjątkowo dużych kwiatach zawdzięczamy wysiłkom hodowców. Gardenia nie jest rośliną łatwą w pielęgnacji. Jeśli jednak znamy jej wymagania, możemy ją miesiącami utrzymać kwitnącą - i to przez długie lata.
Rośliny te pochodzą z Chin, Tajwanu i Japonii, gdzie w naturalnym środowisku osiągają niezwykłe wysokości. Mają woskowobiałe, przepięknie pachnące kwiaty. Nazwa "Jasminoides" jasno o tym mówi. Liście są ciemnozielone i błyszczące. Białe kwiaty w butonierce wyglądają niezwykle wzniosie. Dlatego też w Anglii na gardenię mówi się "opera flower"- świetnie pasuje do fraka, przywdziewanego kiedyś na wyjście do opery.
Jeśli temperatura w czasie tworzenia się pączków jest zbyt wysoka - powyżej 18°C, roślina wszystkie je zrzuci. Podczas kwitnienia potrzebuje około 18 -20°C i dużo światła, ale nie znosi południowego upału. Nie można dopuścić do jej wyschnięcia. W idealnych warunkach może kwitnąć długo.
Jeśli dobrze pozna się swoją gardenię, można ją poprzez regulację temperatury doprowadzić do zakwitnięcia w konkretnym czasie. Jeśli poza tym zadbamy o to, by nigdy nie wyschła, będziemy ją podlewać miękką wodą, zapewnimy jej świeże powietrze, nie wystawiając jej jednak na przeciąg oraz jeśli nie umieścimy jej w zbyt ciepłym miejscu, a więc nie zrzuci pączków, efekt mamy zagwarantowany. W dobrych warunkach gardenia może osiągnąć wysokość 90 - 120 cm. Bardzo często osiąga jednak tylko połowę tej wysokości. W ciągu roku rośnie 10 do 15 cm. Istnieję odmiany, które kwitną w lecie, są też takie, które kwitną w zimie, białe kwiaty utrzymują się kilka dni. Ich zapach przypomina zapach jaśminu.
Podczas kwitnienia rośliny muszą być umieszczone w pełnym słońcu, w temperaturze ok. 20°C. Gardenie, które kwitną w lecie, mogą przezimować w temperaturze 12-15°C, kwitnące w zimie - w temperaturze 16-17°C. W czasie kiedy tworzą się pączki, gardenia wymaga w nocy temperatury poniżej 18°C, w przeciwnym razie pączki opadną. W czasie pięknego lata gardenia może być umieszczona na dworze.
Gardenia uwielbia dużą wilgotność powietrza, dlatego trzeba ją często zraszać. Podczas kwitnienia należy ją obficie podlewać, w okresie spoczynku oszczędnie. W lecie powinna być raz na tydzień zasilona nawozem. Przesadza się ją na wiosnę (marzec-kwiecień), mniej więcej co dwa lata. Roślina nie znosi ziemi bogatej w potas. Należy użyć mieszanki torfu, grubego piasku i próchnicy. Po przekwitnięciu lub podczas przesadzania można roślinę przyciąć - będzie wtedy bardziej gęsta.
Gardenie rozmnaża się za pomocą młodych wierzchołkowych części łodyg, uciętych pod koniec zimy, niekiedy też za pomocą nasion. Jest to jednak trudne i dość powolne. Przy zakupie roślina powinna mieć 20 do 25 cm wysokości, być wyrośnięta, mieć zielone, błyszczące liście i przede wszystkim dużo pączków. Najdogodniejszą porą zakupu gardenii jest wiosna.Odpowiednia długość sadzonek to 8 -10 cm. Sadzi się je do mieszanki próchnicy, grubego piasku oraz miału torfowego i umieszcza w cieple, w temperaturze około 25°C. Po czterech - sześciu tygodniach, kiedy sadzonki się ukorzenią, przenosi się je na miejsce o niższej temperaturze ok. 18 °C. Kiedy podrosną, potrzebują większej doniczki z taką samą mieszanką ziemi.
Mnożarka, którą można ogrzewać jest idealna. Jeśli nią nie dysponujemy, ten sam cel spełni torebka plastikowa, którą nałożymy na doniczkę. Wytworzy konkretny mikroklimat cieplarniany. Dwa końce drutu należy wetknąć do doniczki, naciągnąć na nie torebkę i umocnić gumką. Aby sadzonki nie były zbyt wilgotne i nie zaczęty gnić, należy zrobić w torebce kilka matych dziurek. Nasiona gardenii można znaleźć w dobrym sklepie z nasionami. Rozmnażanie przez wysiew jest naturalne i również możliwe. Ale jest dosyć niepewne i skomplikowane, więc lepiej, w celu udanego rozmnożenia, wykorzystać metodę wierzchołkowe części łodyg, które najwgodniej jest pobrać pod koniec zimy, albo na początku wiosny.