Begonia królewska (Begonia rex) Pochodzi z gorącej i wilgotnej indyjskiej prowincji Assam. Dostępne współcześnie w handlu odmiany wywodzą się od kłączowej begonii Begonia rex, sprowadzonej do Europy w II połowie XIX wieku. Jej wzorzyste, wielobarwne liście sprawiają, że jest ona z pewnością jedną z najpiękniejszych roślin ozdobnych.
Begonia królewska należy do grupy begonii kłączowych. Rośliny te wyrastają ze zgrubiałego pędu podziemnego, kłącza, służącego za organ spichrzowy.
Większość begonii uprawia się dla ich pięknych kwiatów, ale prawdziwą ozdobą begonii królewskiej są niezwykle dekoracyjne liście. Są one nieco asymetryczne, owalne lub sercowate, z delikatnie zaznaczonym lub wyrazistym, rzucającym się w oczy wielobarwnym wzorem w różnych odcieniach zieleni, czerwieni, fioletu lub purpury, z domieszką brązu i koloru srebrzystego. Kolory na liściach często układają się w koncentryczne plamy od brzegu ku środkowi liścia lub rozchodzą się koncentrycznie wzdłuż głównych nerwów blaszki liściowej.
Wielkiej różnorodności kolorów liści, towarzyszy ich zmienność pod względem formy. Liście niektórych odmian mają postrzępione brzegi lub są poskręcane, mogą być również z obu stron pokryte miękkimi włoskami. Różna bywa także tekstura liści, które mogą być pomarszczone i błyszczące lub gładkie i matowe.
Chociaż roślina ta jest uprawiana ze względu na dekoracyjne ulistnienie, dorosłe osobniki zakwitają, produkując od czerwca do września małe, fioletowe kwiaty. Ponieważ kwitnienie osłabia roślinę, lepiej je zawczasu usunąć.
Z większych liści można wyprodukować sadzonki. Liść należy ściąć, ułożyć spodem do góry na twardej powierzchni i ponacinać główny nerw tuż poniżej odgałęzień nerwów bocznych. Liść ponownie odwracamy i układamy spodnią stroną na wilgotnym podłożu, przytwierdzając w kilku miejscach szpilkami, tak aby mieć pewność, że każdy nerw przylega do podłoża. Dalej postępuje się tak samo, jak w przypadku sadzonek z fragmentów liścia.
Pielęgnacja
Regularnie dbamy o roślinę, szczególnie unikając uszkodzenia liści podczas zabiegów pielęgnacyjnych. W razie konieczności przesadzamy roślinę w kwietniu do większej doniczki.
Jako podłoże stosujemy dostępną w handlu ziemię kompostową na bazie substytutu torfu lub specjalne, dobrze przepuszczalne podłoże dla begonii.
Latem obficie podlewamy roślinę, nie dopuszczając do przesuszenia podłoża. Zimą podlewanie begonii królewskiej należy ograniczyć na tyle, aby podłoże pozostawało jedynie lekko wilgotne. Od maja do września zasilamy roślinę raz na dwa tygodnie uniwersalnym nawozem płynnym, zimą przerywamy nawożenie.
Begonia królewska lubi miejsca jasne, ale osłonięte przed bezpośrednim nasłonecznieniem. Najlepsze jest stanowisko w półcieniu. Latem temperatura nie powinna przekraczać 23°C. Jeśli wzrasta ona powyżej 17°C, roślinom należy zapewnić dodatkową wentylację i większą wilgotność powietrza. Zimą utrzymujemy temperaturę ok. 13°C.
Rozmnażanie z fragmentów liścia
1. Ścinamy liść u nasady. Układamy go spodem do góry na twardym podłożu i odcinamy brzegi.
2. Dzielimy pozostałą część liścia na małe odcinki, z których każdy powinien obejmować fragment nerwu głównego wraz z odgałęzieniem nerwów bocznych.
3. Każdy z kawałków liścia umieszczamy pionowo w kuwecie wypełnionej mieszanką równych ilości torfu i piasku, zagłębiając jego bliższą nasadzie liścia część w podłożu.
4. Sadzonki podlewamy i przykrywamy kuwetę szklaną płytką lub torebką foliową. Umieszczamy w temperaturze 21 °C. Codziennie zdejmujemy przykrycie na 5 minut.
5. Gdy sadzonki u podstawy kawałków liścia wykształcą po 3 listki, oddzielamy je od liścia i sadzimy do doniczek.
Choroby i szkodniki
Słaby wzrost
Jeśli młode liście i pędy begonii rosną słabo, oznacza to zwykle niedostatek składników pokarmowych w podłożu. Zasilamy je nawozem płynnym. Od maja do września begonie należy nawozić raz na dwa tygodnie.
Mączniak
Białe, mączyste plamy na liściach i pędach są oznaką porażenia przez mączniaka. Przestawiamy doniczkę w jaśniejsze i bardziej przewiewne miejsce, ale osłonięte przed palącym słońcem. Ograniczamy podlewanie. W przypadku cięższych porażeń stosujemy odpowiedni środek grzybobójczy.